Beter verpakken

Verpakkingen zijn belangrijk voor de voedsel­veiligheid, een langere houdbaarheid en bescherming tijdens vervoer. Om beter eten vandaag en morgen bereikbaar te houden, vinden we het belangrijk dat we onze eigen merk­producten zo duurzaam mogelijk ver­pakken. Daarom werken we aan verpakkings­reductie en recyclebaarheid en gebruiken we zoveel mogelijk gerecyclede materialen.

Naast onze eigen doelstellingen werken we ook aan gemeenschappelijke doelstellingen zoals vastgelegd in brancheplan Duurzaam Verpakken (new window) van het CBL en de circulariteits­doelstellingen (new window) van het Plastic Pact NL.

Show image fullscreen

De afgelopen jaren verminderden we ons verpakkings­materiaal al behoorlijk. Toch delen we ook graag onze dilemma’s. Zo leerden we dat een lichtere ver­pakking niet altijd beter recycle­baar is. PET is bijvoorbeeld een goed alternatief voor het niet-recyclebare polystyreen, maar is per verpakking wel zwaarder. Om goede keuzes te kunnen maken, kijken we bij Albert Heijn daarom zo holistisch mogelijk naar beter verpakken. Daarbij nemen we allerlei factoren mee, zoals recycle­baarheid, milieu-impact, zwerf­afval­gevoeligheid, maar ook houdbaar­heid en of de verpakking voldoende beschermt tijdens transport. In de toekomst willen we naar een circulair verpakkings­aanbod, waarin meer verpakkingen worden her­gebruikt en verpakkings­materialen worden gerecycled zonder verlies van grondstoffen.

Sinds 2021 werken we samen met onze leveranciers aan het inzichtelijk maken van alle informatie over de verpakkingen van onze eigen merkproducten. Met deze informatie kunnen we onze verpakkingen blijven verduurzamen. Meten is tenslotte weten.

In 2022 werken we verder aan onze verpak­kings­doelen. Zo lanceren we een pilot waarbij onze klanten eigen navulbare ver­pak­kingen mee kunnen nemen voor onder andere pasta en rijst. Ook bereiden we ons voor op de wet­geving rondom statie­geld op blikjes en de uit­breiding van de single use plastics-richtlijn rondom bij­voor­beeld onze to go koffie. We voeren in 2022 een retour­systeem voor plastic tasjes in bij thuis­bezorging. Hierdoor kan op jaarbasis zo'n 645.000 kilogram plastic (31 miljoen tasjes) op een verant­woorde manier worden gerecycled. Daar­naast gaan de plastic zakjes voor groente en fruit in 2022 helemaal de winkel uit en gaan we ons steeds meer inzetten op de circulaire economie.

“Verpakkingen zijn belangrijk om producten vers te houden, maar soms ook om het gemakkelijk te maken om beter te eten. Voor de een is dat onverpakte groente en voor de ander het gemak van een kant-en-klaar maaltijd. Samen met de recycling­keten zorgt Albert Heijn voor verpakkingen die goed recyclebaar zijn en ook daadwerkelijk gerecycled worden.”  

Marion Beugelsdijk, verpakkingsexpert Albert Heijn

Minder verpakkingsmateriaal

Sinds 2018 bespaarden we al ruim 9 miljoen kilogram verpakkings­materiaal door helemaal geen, minder of andere soorten materiaal te gebruiken. Het totaal­gewicht verpakkings­materiaal hebben we in 2021 met 1,8 miljoen kilogram verminderd.

Voorheen was het onze doelstelling om de totale hoeveelheid verpakkings­materiaal in 2025 met 25% te verminderen ten opzichte van 2017. Maar doordat we als bedrijf groeien, hebben we besloten dit aan te passen naar een absoluut aantal kilogram. 

Onze nieuwe doelstelling is dus 20 miljoen kilogram bespaard verpakkings­gewicht in 2025 ten opzichte van 2018. Ons doel voor 2022 is om 2,8 miljoen kilogram te reduceren. Er moet nog veel gebeuren om onze doelen te behalen, maar we zijn zeker goed op weg. 

Show image fullscreen

Gehakt van bakje naar zakje

We ontwikkelden, samen met onze vaste vlees­leverancier Hilton Foods, een alter­natief voor de gehakt­schaaltjes. Sinds september 2021 wordt gehakt verpakt in een plastic zakje. De nieuwe verpakking bevat 70% minder plastic, hiermee besparen we op jaarbasis maar liefst 500.000 kilogram plastic.

Show image fullscreen

Geen ge-emmer meer

Onze snoeptomaten en blauwe bessen kregen een nieuwe verpakking. Daarmee zijn nu al onze snoepgroente- en blauwe bessen, oorspronkelijk in herkenbare emmers, verpakt in lichtgewicht schaaltjes van 80% gerecycled PET. Hiermee besparen we samen 235.000 kilogram plastic per jaar!

Mag het een onsje minder zijn?

In 2021 pakten we ook de verpakking van plakjes kaas aan. Meer dan 100 kaas­verpakkingen werden aangepast met als resultaat een jaarlijkse plastic­reductie van meer dan 200.000 kilogram per jaar.

Show image fullscreen

Natuurlijk gaat er ook weleens iets mis bij het invoeren van nieuwe ver­pak­kingen. Zo verpakten we de zoete paprika’s per twee in een banderol in plaats van een zakje. Helaas bleven de paprika’s tijdens het transport en in de schappen niet in de banderol zitten, waardoor klanten deze niet goed konden afrekenen.

Meer hergebruik

Door verpakkingen keer op keer te gebruiken, zijn er minder grond­stoffen nodig. De volgende stap binnen duurzaam verpakken is niet alleen minder materiaal gebruiken, maar ook op een ander manier met verpakkingen omgaan: hergebruik. In de transitie naar een circulaire economie gaan we steeds meer verpakkingen her­gebruiken. Er bestaan verschillende hergebruik-modellen. Zo is soms de klant zelf eigenaar van de verpakking en soms de super­markt of winkelier. Bij sommige model­len vult de klant de verpakking in de winkel, bij andere vul je die thuis zelf na.

Uit onderzoek blijkt dat steeds meer consu­menten aangeven klaar te zijn voor hergebruik. Hier spelen wel uitdagingen. Bij hergebruik moet je als klant meer bewust bood­schappen doen, en je bijvoorbeeld je bood­schappen­tas niet vergeten mee te nemen.

Met ruim 1.100 winkels in heel Nederland is de invloed van Albert Heijn op klant­gedrag groot. Ondanks de uit­dagingen, zien we ook onze ver­ant­woorde­lijkheid en een kans. We willen als markt­leider een koplopers­rol vervullen en her­gebruik de nieuwe norm gaan maken. Dat heeft tijd nodig, maar hier zetten wij de komende jaren steeds meer op in. Twee voor­beelden van her­bruikbare ver­pakkingen zijn de verszakjes en de fles voor sinaasappelsap.

Show image fullscreen

Plastic zakjes voor groente en fruit met pensioen

In de lente van 2021 kondigden we aan om voor het eind van het jaar geheel te stoppen met de plastic zakjes bij aard­appelen, groente en fruit. In plaats daarvan kwamen we met een herbruik­baar alternatief: het verszakje. We kunnen hiermee 130 miljoen zakjes, ofwel ruim 240.000 kg plastic per jaar besparen. We zijn trots dat we in Nederland de eerste supermarkt zijn die deze stap zet en hopen dat de andere supermarkten ons snel volgen.

Het stoppen met wegwerp­plastic zakjes en het normaliseren van de herbruik­bare vers­zakjes was een leerzaam project. We zien dat de verandering voor klanten niet altijd makkelijk is. Veel klanten vinden dit in principe een goede stap, maar vergeten het verszakje in de praktijk mee te brengen en hebben daardoor een minder fijne winkel­ervaring. We realiseren ons ook dat gedrags­verandering tijd kost en proberen de klant hierbij te helpen. Zo hebben we stickers gemaakt die klanten op de deur kunnen plakken waarmee ze herinnerd worden om hun verszakje niet te vergeten. Eind april 2022 willen we dat de zakjes volledig uit de winkels zijn verdwenen.

Een tas voor keer op keer

Ook boodschappentassen zijn een vorm van herbruikbare verpakkingen. Daarom hebben we in 2021 al onze bood­schappen­tassen opnieuw beoordeeld. Op basis daarvan startten we de campagne ‘Een tas voor keer op keer’ en voerden we een aantal veranderingen door:

Show image fullscreen

• Afscheid van de minst duurzame opties. Mini plastic tasjes werden het minst herbruikt, dus die zijn uit het assortiment. Ook papieren tassen verkopen we niet meer.

• Verlaging van de prijs van de grote shopper van €1,50 naar €0,99, om hergebruik aantrekkelijker te maken. De reguliere boodschappen­tas is in prijs verhoogd, van €0,30 naar €0,50 zodat klanten extra geprikkeld worden om een eigen tas mee te nemen.

• Lancering duurzamere tassenlijn met frisse prints, gemaakt van 100% gerecycled PET. Deze tassen zijn opvouw­baar, gemakkelijk mee te nemen, goed wasbaar en scherp geprijsd. Een goed alternatief dus voor reguliere plastic tassen.

Uit analyse van klantgedrag blijkt dat meer dan 70% van onze klanten al een eigen tas meeneemt bij het boodschappen doen. Op naar de 100%!

Show image fullscreen

Sinaasappelsapfles voor keer op keer

In de meeste winkels kunnen klanten zelf sinaasappelsap persen. Verser kan niet, duurzamer wel. Daarom introduceerden we in 2021 een her­bruikbare fles. De navulbare fles is vaat­wasser bestendig en goed schoon te maken, voor optimale kwaliteit. De duur­zame fles kost €3,99, inclusief zelf geperst sinaas­appel­sap. Klanten zijn eigenaar van hun fles, dus nemen deze zelf mee om opnieuw te vullen. We belonen duur­zaam gedrag; bij elke keer her­vullen krijgt de klant een korting van 10% ten opzichte van sap in een wegwerpfles.

Show image fullscreen

Zwerfafval voorkomen en verminderen

Plastic is een geschikte grondstof voor verpakkingen, licht en sterk, maar vervuilend als het in het milieu terecht­komt. Sinds vorig jaar hebben we ons verpakkings­beleid aan­gescherpt en nemen we het risico dat een ver­pakking als zwerf­afval eindigt nu expliciet mee in verpakkings­keuzes en in de levens­cyclus­analyse (LCA).

In juli 2021 kwam er ook statiegeld op kleine plastic flesjes water en frisdrank. Dit leidt tot minder zwerfafval en zorgt ervoor dat flesjes hoogwaardig gerecycled kunnen worden. In 2022 zullen ook plastic flesjes voor sap en aluminium blikjes onderdeel worden van het Nederlands statiegeldsysteem.

Ook trad in 2021 de Europese wet op single use plastics in werking. Er geldt nu een verbod op o.a. plastic watten­staafjes, plastic weg­werp­bordjes en -bestek. Als onderdeel van deze Europese richtlijn volgen er in 2023 en 2024 nog twee belang­rijke maat­regelen. Vanaf 2023 zullen we ver­plicht her­bruik­bare verpakkingen aanbieden, zoals koffie­bekers en salade­bakjes. Ook zal er een toeslag komen op weg­werp­verpakkingen. Vanaf 2024 moeten drank­verpak­kingen en flessen zo ontworpen worden dat dopjes aan de verpakking blijven zitten en niet los in het milieu eindigen. Albert Heijn en haar leveranciers bereiden zich hier nu al op voor, zodat we deze wet­geving direct na kunnen leven.

Recyclebare verpakkingen en meer gerecycled materiaal

In 2021 hebben we ons ingezet om naast reductie ook stappen te zetten in recyclebare ver­pak­kingen en het gebruik van gerecyclede materialen. Ook hier zijn beslissingen zeker niet altijd simpel. Wat is bij­voor­beeld duur­zamer: een licht­gewicht niet-recycle­bare verpakking of een grotere, zwaardere ver­pakking die wél recycle­baar is? Door het proberen te beantwoorden van deze vragen, werken we richting circulariteit.

Op weg naar 100% recyclebare verpakkingen

Om hoogwaardige recycling mogelijk te maken verwijderen we sinds 2019 alle zwarte en gekleurde PET verpakkingen uit het assortiment. In 2021 wilden we van polystyrene verpakkingen afstappen, omdat deze niet recyclebaar zijn. Hoewel we nog maar weinig polystyreen gebruiken, is het ons nog niet gelukt dit helemaal uit te faseren, omdat we ook afhankelijk zijn van verpakkings­machines bij leveranciers. Polystyreen wordt nu soms nog gebruikt als onderlegger bij vleeswaren. In 2022 blijven we werken aan de uitfasering. Ook ligt in 2022 de focus op het volledig recyclebaar maken van PET-flessen en trays. Deze zijn goed recyclebaar als de etiketten afwasbaar zijn, maar nog niet al onze flessen en trays hebben de juiste etiketten of lijm. We zijn blij dat het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken PET trays in 2022 als goed recyclebaar classificeert; deze erkenning is voor ons een stimulans om door te gaan met deze PET trays. 

Recyclaat in PET-verpakkingen

Albert Heijn gebruikt al jaren veel gerecycled PET in verpakkingen. Dat is belangrijk, want plastic is gemaakt van aardolie, een fossiele grondstof. Door gerecycled materiaal toe te passen, dragen we bij aan een lagere CO₂-uitstoot. Ook zorgen we zo voor meer vraag naar hoogwaardige recycling­­capaciteit in Nederland. Als meer Nederlandse bedrijven dit doen, zullen recycling­­bedrijven sneller kunnen ontwikkelen en opschalen.

In 2021 bevatte 60% van al onze fris­dranken en sappen verpakt in PET-flessen minstens 50% gerecycled PET (rPET). Vanaf begin 2022 zijn alle verse sappen verpakt in flessen van 100% rPET, die door inno­vatieve afwas­bare etiketten, ook nog eens 100% recyclebaar zijn. Ook binnen PET-trays gebruiken we veel recyclaat. Zo bevatten de maaltijd­salades 80% rPET en de trays voor vlees, vis en vlees­vervangers zelfs 100% rPET. Vanwege strenge voedsel­veiligheids­eisen is het gebruik van recyclaat bij andere type plastics, zoals polyethyleen (PE) en polypropyleen (PP), lastiger. Gerecycled PE en PP zie je dus vaker in non-food verpakkingen terug, zoals AH-toilet­papier en AH Care producten. Tenslotte voegen we gerecycled materiaal niet alleen toe in verpakkingen; zo zijn bood­schappen­tassen gemaakt van 80% gerecycled plastic en is de opvouwbare tas zelfs van 100% rPET.

Doorbraak in PET-recycling

Gerecycled plastic dat we in verpakkingen gebruiken is meestal afkomstig uit oude PET-flessen, zoals uit de statiegeld­stroom. In 2021 hebben we samen met plastic­sorteerder Umincorp (new window) gewerkt aan het aanboren van een nieuwe stroom: PET uit huisvuil. Umincorp sorteert op een innovatieve manier heel gedetailleerd verschillende soorten plastic. Ook sorteren ze op kleur, waardoor het recyclaat transparant kan blijven. Vanaf 2022 gaan we 20% recyclaat uit huisvuil inzetten in de verpakking van fruitsalades, die daarna ook weer recyclebaar zijn. We zijn trots op deze samen­werking, die een hoopvolle doorbraak betekent in circulaire PET-verpakkingen!

Duurzamer verpakken in 2021

Bedrijfsafval bij Albert Heijn

Behalve het circulair maken van ons verpak­kings­materiaal, hebben we ook in onze eigen operaties te maken met afval­stromen. Onze belang­rijkste afvalstromen zijn organisch afval (niet-verkochte producten), verpakkings­materialen (karton, papier en plastic­folies) en restafval. Daarnaast zijn er kleinere stromen afval, waaronder sinaas­appel­schillen van de sinaas­appel­pers. Onze totale hoeveelheid afval is dit jaar gegroeid door de groei in markt­aandeel en de groei in onze omzet. 

Verpakkingsmateriaal – kartonnen dozen en plastic wikkelfolies – scheiden we in de winkel en dit wordt apart gerecycled. Producten die over datum zijn, eindigen als organisch afval. Deze zamelen we ook apart in, zodat deze vergist kunnen worden tot groene stroom en warmte. Bijzonder afval (lampen, batterijen, geneesmiddelen) wordt ook door klanten in winkels ingezameld, aangezien dit een wettelijke verplichting is voor verkopers.